
eBook Share......

I- Tiểu dẫn:
1- Tác giả: Xuân Quỳnh ( 1942 - 1988 ).
- Nghệ sĩ nổi tiếng - nhà thơ xuất sắc.
- Phong cách nghệ thuật: thơ trữ tình dồi dào cảm xúc.
2- Tác phẩm:
- Sáng tác 1976, trích “ Hoa dọc chiến hào”
- Tiêu biểu cho hồn thơ Xuân Quỳnh.
II- Đọc hiểu:
1- Hình tượng “ Sóng”:
- Sóng:
+ Hiện tượng tự nhiên.
+ Là một biểu tượng ẩn dụ cho khát vọng, tình cảm của người phụ nữ.
- Sóng và em: hai hình ảnh song trùng.
+ Em hoà nhập vào sóng, mượn sóng diễn tả cảm xúc sâu kín của lòng mình.
+ Em phân thân, soi mình vào sóng để hiểu mình hơn.
- Thể thơ năm chữ → Tạo âm điệu vỗ nhịp của sóng: nghệ thuật sống động, gợi cảm.
2- Sóng - tình yêu: qui luật muôn đời.
- Có nhiều sắc thái, nhiều nét đối cực: dữ dội, ồn ào >< dịu êm, lặng lẽ → những biến động khác thường của tình yêu.
- Bản chất của tình yêu, ai cũng mong khám phá và tìm hiểu “ Sóng tìm ra tận bể”.
- Không chấp nhận sự tầm thường, nhỏ hẹp mà vươn tới cái lớn lao, đồng điệu với mình → hành trình của tình yêu - tình yêu đất nước.
- Con người ở mọi thời đại đều khao khát hướng về tình yêu → là bản chất của con người trong tình yêu.
→ Sóng của Đại dương & sóng trong lòng người luôn dạt dào, sôi nổi, lắng sâu tồn tại vĩnh cửu.
3- Sóng - những biểu hiện của tình yêu:
a- Nỗi băn khoăn:
- Sự hình thành của tình yêu:
Bđ bđ
+ Sóng → gió → từ đâu │ Em không biết
+ Anh & em: khi nào yêu nhau │ nữa
→ tình yêu vốn không theo qui luật của lí trí, không phụ thuộc vào lí do, điều kiện gì: tình yêu chân thực chỉ có thể nhận ra khi ta đã yêu rồi.
→ là tình yêu trong sáng & bền vững.
b- Nỗi nhớ:
- Sóng: dưới lòng sâu, trên mặt nước, ngày và đêm: Nhớ bờ không ngủ được → nghệ thuật nhân hoá.
- Em nhớ anh: trong mơ còn thức → nỗi nhớ triền miên - mênh mông - vô hạn, khắc khoải trong thời gian, mọi lúc mọi nơi, trong ý thức cũng như trong tiềm thức .
→ Nỗi nhớ lúc đắm sâu - lúc nồng nàn, lúc âm ỉ, lúc trào dâng.
c- Niềm tin:
- Dẫu: xuôi Bắc - ngược Nam ( mọi phương hướng có đổi thay ) Em cũng hướng về anh như sóng hướng về bờ ( dù muôn vời cách trở ).
- Thể hiện niềm tin mãnh liệt: tình yêu chung thuỷ sẽ vượt qua mọi thử thách đời thường.
4- Sóng - khát vọng tình yêu vĩnh hằng.
- Không gian và thời gian vô hạn: năm tháng đi qua, mây bay về xa >< cuộc đời: hữu hạn ( nỗi âu lo ).
- Ước mong: được tan ra
+ Sẻ chia, hoà hợp.
+ Có được tình yêu lớn hoà trong tình yêu cuộc đời vững bền và mãi mãi.
III- Kết luận:
- Bài thơ tình trong sáng, thuỷ chung, hồn nhiên, chân thành, tha thiết trong khát vọng đời thường.
- Bài thơ như một đoá hoa nở trong bão táp, góp thêm cho thơ chống Mĩ một vẻ đẹp lãng mạn.